Jak nie dać się okraść w sieci (3 kroki)

Ostatnio wyciekły dane klientów firmy Netia S.A., udostępniono ich adresy email, numery telefonów, często również adresy zamieszkania. Wcześniej, na gwiazdkę 2011 roku wyciekły dane klientów prywatnej agencji wywiadu Stratfor. Wówczas udostępniono dane kart kredytowych i wszystko co potrzebne by zrobić ostatnie przedświąteczne zakupy na czyjś koszt. Niezależnie od tego czy chcemy chronić nasze pieniądze czy prywatność zasady postępowania w sieci są prawie takie same.

('126420946', 'home', '2016-07-02 12:58:19', '2016-07-02 13:26:02', '1', '0', '1', '201', 'Internet 1 Mb/s', 'Internet', 'Nie zweryfikowano', '0', '0', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '0', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '', '0', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', 'ahewka@plon.pl', '797720764', '1', '0', '0', '0', '1', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '', '0', '', '0', '0', '0', '', '', '0', '0', '0', '0', '', '', '0', '', '', '0000-00-00 00:00:00', '0', 'krótki', '7FF10N70AMS4', '', '', 'zamowienie', '', '', '', '', '0', '', '', '0', '', '0', '', '', '0000-00-00 00:00:00', '0000-00-00 00:00:00', '', '0', '0', '0000-00-00 00:00:00', '', '0', '0.00', '0.00', '', '', '', '', '', '', '0', ''),
('763456785', 'home', '2015-10-18 11:31:08', '2015-10-18 12:01:01', '1', '0', '1', '210', 'Szybki Internet Max + Telefon Wieczory i Weekendy VAS - Rezygnacja', 'Promocje', 'Nie zweryfikowano', '0', '0', '0', '', 'henryk', 'Okonor', '', '', '0', '', '', '', '0', 'Warszawa', '', 'Klasyczna', '0', '5/42a', '', '01-524', 'Warszawa', '22', '212421122', '0', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '7ywoda@klip.pl', '652331128', '0', '0', '0', '1', '0', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '', '0', '', '0', '0', '0', '', '', '0', '0', '0', '0', '', 'a:6:{i:375;s:3:\"389\";i:305;s:3:\"306\";i:46;s:2:\"46\";i:232;i:-1;i:249;s:3:\"249\";i:254;s:3:\"254\";}', '0', '', '', '0000-00-00 00:00:00', '0', 'krótki', '7YUE19EDNA40', '', '', 'zamowienie', '', '', '', '', '0', '', '', '0', '', '0', '', '', '0000-00-00 00:00:00', '0000-00-00 00:00:00', '', '0', '0', '0000-00-00 00:00:00', '', '0', '0.00', '0.00', '', '', '', '', '', '', '0', ''),
('642071494', 'home', '2011-09-10 12:30:04', '2011-09-10 13:30:52', '1', '0', '0', '208', 'Internet do 100 Mb/s', 'Internet', 'Nie zweryfikowano', '0', '133', '0', '', ' - bez szczegółów', 'Poczekam', '', '', '0', '', '', '', '0', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '', '0', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', 'olenia@o2.pl', '6772231126', '1', '0', '0', '0', '0', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '0', '', '', '', '', '', '', '0', '', '0', '0', '0', '', '', '0', '0', '0', '0', '', 'a:5:{i:305;s:3:\"306\";i:46;s:2:\"46\";i:48;s:2:\"48\";i:232;s:3:\"232\";i:249;s:3:\"249\";}', '0', '', '', '0000-00-00 00:00:00', '0', 'krótki Twoje zapytanie', 'L993999C0999', '', '', 'zamowienie', '', '', '', '', '0', '', '', '0', '', '0', '', '', '0000-00-00 00:00:00', '0000-00-00 00:00:00', '', '0', '0', '0000-00-00 00:00:00', '', '0',

To tylko przykład ogromnej ilości prywatnych informacji jakie udostępniono w ramach ataku na Netię (dane zostały oczywiście zmienione).

1. Nie podawaj swoich danych byle gdzie

Adres zamieszkania, numer telefonu podajemy tylko wtedy kiedy naprawdę musimy i ufamy danej firmie. Podobnie z adresem email, zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych powinniśmy chronić go tak samo jak nasz adres zamieszkania. NIGDY NIE PODAJEMY ŻADNYCH HASEŁ, pod żadnym pozorem.

2. Zachowaj zimną krew i czujność czytając pocztę

Niezależnie od tego jak nagląca i pilna może wydawać się wiadomość, którą właśnie otrzymaliśmy. Czy jest to informacja o zablokowaniu dostępu do naszego konta w BZ WBK, czy wezwanie do aktualizacji danych osobowych. Podobnie z super ofertami przygotowanymi specjalnie dla nas w formie plików PDF i DOC. Warto zadać sobie kilka pytań sprawdzających:

  • Czy jestem klientem tej firmy?
  • Czy podawałem im właśnie ten numer telefonu albo adres email do kontaktu?
  • Czy jestem zainteresowany jakąkolwiek ofertą od tej firmy?
  • Czy adres email, z którego przyszła wiadomość rzeczywiście należy do firmy za którą się podaje?

W razie jakichkolwiek wątpliwości zawsze kontaktujemy się z infolinią firmy.

3. Nie otwieramy plików pochodzących z nieznanego źródła

Jeden spreparowany dokument PDF lub DOC, albo dobrze przygotowany „skrócony odnośnik” (na przykład https://tinyurl.com/ydtcvhp) może doprowadzić do infekcji naszego komputera lub konta na facebooku (por. Nie buty, tylko wirusy. Roz­dają wirusy na fej­sie.). Według dotychczasowych informacji dokładnie w taki sposób padła Netia S.A., spreparowany załącznik DOC został otwarty na komputerze pracownika z odpowiednimi dostępami.

4. Do każdej usługi stosuj inne hasło

To jest krok, który jest znacznie cięższy do wprowadzenia w naszym codziennym korzystaniu z sieci. Nie jest jednak tak źle jak mogłoby się wydawać, jeśli skorzystamy z jednej z tych dwóch metod:

  • KeePassX to oprogramowanie, które pozwala nie tylko na generowanie bezpiecznych haseł, ale również na przechowywanie ich w doskonale zaszyfrowanej bazie, do której możemy uzyskać dostęp nie tylko z komputera ale również z naszego smartfona.
  • Niepełnym zastępstwem, ale świetnym uzupełnieniem dla usług, do których hasła po prostu musimy pamiętać jest stworzenie kilku stref bezpieczeństwa i przypisanie dla nich bezpiecznych, haseł, które zapamiętujemy i odpowiednio stosujemy. W razie wycieku podobnego, do tego który przydarzył się Google z usługą Gmail możemy być pewni, że najważniejsze usługi, z których korzystamy pozostaną zabezpieczone, bo dla zachowania bezpieczeństwa wystarczy nam zmiana hasła w garstce usług. Pierwszym krokiem jest przygotowanie kilku bezpiecznych haseł, następnie przydzielamy je do grup usług takich jak „bankowość elektroniczna”, „poczta”, „media społecznościowe” i tym podobne.

5. Używaj bezpiecznych haseł

Spokojnie. Bezpieczne hasła to nie tylko niemożliwe do zapamiętania ciągi znaków i cyfr pokroju:

 ^/mY;sCC+q&D-:9}B4G7AJV56kUt,@?[d+u

Znacznie bezpieczniejsze przykłady to:

  • SledzWBitejSmietanie
  • TruskawkaOkraszonaSluchawkami15
  • MojMonitorToLG543!@

Podane przykłady są znacznie łatwiejsze do zapamiętania. Jakie są główne zasady przygotowania takiego hasła? Staramy się by nie były to hasła słownikowe, to znaczy takie, które występują po sobie na przykład w przysłowiach. Zlepienie ze sobą kilku słów z naszego otoczenia pozwoli nam nie tylko na stworzenie bezpiecznego hasła, ale też ułatwi przypomnienie go sobie, gdy ponowie się w nim znajdziemy.

Wyszło aż 5, ale już pierwsze 3 kroki wprowadzone w życie bardzo poprawią nasze bezpieczeństwo. Niestety musimy być przygotowani na to, że to socjotechnika, a nie pojawiające się co raz to nowe zagrożenia stanowią największe niebezpieczeństwo. Jakkolwiek wymyślne nie byłyby wirusy, to najczęściej wpuszczamy je do naszych urządzeń sami. Tylko i wyłącznie wyszkolenie w sobie takiego filtra przychodzących do nas informacji możne nas obronić przed tragicznymi w skutkach wyciekami prywatnych informacji, a w najgorszym przypadku kradzieży gotówki.

Więcej